Yöremiz şivesi, deyimler ve sık kullanılan sözler

SİNOP'TA SIK KULLANILAN SÖZLER

AYANCIK

Dibini görmediğin suya taş atma

Düşenin dostu olmaz

Bir elin nesi var, iki elin sesi var

Ağustosta yatan öküzü, zemheride bökeler tutar.
(zemheri: karakış. bökelek: Sığırları rahatsız eden bir çeşit sinek.)

Yüz yüzden, göz gözden utanır.

Can gövdeye yük olmaz.

Aç köpek kurttan korkmaz.

Ana-baba evlat için, evlat kendi başı için

Danışman dağı aşar

Oğlanın adı memiş, gurbette kazanıp gurbette yemiş

Ağaç yaş iken eğilir.

ERFELEK

Mancarı görüyorsun da avluyu görmüyorsun.

Can gövdeye yük olmaz.

Zengin arabasını dağdan aşırır, fukara düz yolunda şaşırır.

GERZE

ATASÖZLERİ

Gücük güç üzer, mart gön yüzer.

Eşeğe semeri yük olmaz.

Deli deliden, imam ölüden hoşlanır.

Terbiyeyi terbiyesizden öğren.

Çobanın dayağından, gelinin ayağından

MAHALLİ DEYİMLER

gücük ayı : şubat ayı

tımpıs kesilmek : suspus olmak

yastık biti sokması : yeni evlilere mutluluk dileği

yedik içtik gözden düştük : yemek yedikten sonra misafirlerin ev sahibine yaptığı espridir. Daha fazlası için bkz:"Her Yönüyle Sinop"

YEREL SÖZCÜKLER

Peşkir : havlu

Peşkün : lavabo

Agitmek, eletmek : götürmek

Banak : lokma

Çaput : bez parçası

Zaar : herhalde, belki

Kömüş : manda

Kepture : abuk sabuk konuşan

 

bekmez - pekmez
gövercin - güvercin
yarışalak - koşarak
aigidiver - götürüver
eletiver - iletiver
kapatmayom - kapatmıyorum
aruklamak - zayıflamak
buba - baba
helbet - elbette
emme - ama
ta - daha
de ya - diyor
gı - kız
tükan - dükkan
garaş - kardeş
gonuş - konuş
bağa - bana
bek - pek
kirpit - kibrit
cövüz - ceviz
ge buraya - gel
naber la - nasılsın
abıla - abla
alıvar - alıver
dayanamayom - dayanamıyorum
gara - kara
goyuversene - koyuver
zopa - soba
bayraklu - oynak
daraba - taraba
pakraç - bakraç
yımırta -yumurta
hapaz - avuç
apollo - hoporlör
o ancuvazda - o anda
deya - diyor
kodak - eşek yavrusu
deymen - değirmen
gar yağıya - kar yağıyor
zopa - sopa
zepken - sepken
uşak - arkadaş
gaymak - kaymak
bi gıyı - birazcık
napisin - napıyosun
goyun - koyun
anay - allah allah
gadinge-yenge
gagam-kardeşim
ağba-dede
gatna-babanne
çetük-kedi yavrusu
delü-deli
bıldır - geçenyıl
boğca-bu gece
ayu-ayı
radiye - radyo
badılcan-patlıcan
örük-erik
tufa - çene
ayzına - ağzına
evlertü - eğrelti otu
çölmek - çömlek
galuk - evde kalmış
meh - al
peşkün - lavabo
köfün - küfe
tafana - defne
cibes - mısır
ıprat - kötü
pontul -pantalon
tükmük - tükürük
eksük -eksik
depmük - tepmek
iprik - ibrik
sadır - çiş
çönte - çanta
ileğen - leğen
depe - tepe
gıyamet - kıyamet
duz - tuz
cizme - çizme
habar - haber