Sinop limanında 30 Kasım 1853 tarihinde Rus donanması tarafından Osmanlı donanmasına yapılan deniz baskını sonucu 2 binden fazla Türk askerinin şehit düşmesi, tarihe acı bir iz olarak kazındı. Baskının 169. yıl dönümünde şehit düşen askerlerin kemiklerinin muhafaza edildiği müze bahçesindeki şehitlikte anma töreni yapıldı. Şehitliğe çelenk konulmasının ardından askeri tören mangası saygı atışı yaptı.Törende konuşan Sinop Üniversitesi Araştırma Görevlisi Fırat Küskü, ’Kırım Harbi’ olarak bilinen Osmanlı-Rus savaşının önemli kırılma anlarından biri olduğunu vurguladı. Küskü, “Sayın Valim, sayın Milletvekilim, sayın Belediye Başkanım, sayın Cumhuriyet Başsavcım, kıymetli protokol üyeleri, şehit ve gazi yakınları, basın mensupları ve saygıdeğer katılımcılar. Bundan tam 169 yıl evvel, 30 Kasım 1853 tarihinde Sinop’ta yaşanan elim hadise, 1853-1856 Osmanlı-Rus savaşının, diğer bir adıyla Kırım Harbi’nin önemli kırılma anlarından birisi olmuştur. Bu hadisenin tarihsel arka planına bakıldığında, Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılda sıklıkla Rusya ile savaş halinde olduğu görülmektedir. Özellikle Çar I. Nikola döneminde Rusya’nın Osmanlı Devleti’ne karşı saldırgan politikaları; hem 1828-29 Rus Harbi’nin hem de 1853-56 Kırım Harbi’nin temel sebebi olmuştur. Nitekim Kırım Harbi, Rumeli cephesinde cereyan etmiş ve Ruslar bu cephede bozguna uğratılmıştır. Bu sırada İstanbul’da demirlemiş olan Türk filosu, Amiral Nahimov komutasındaki Rus filosunun boğaz açıklarında görüldüğü haberi üzerine, karakol görevi görmek üzere Karadeniz’e açılmıştır. Ancak şiddetli bir fırtınaya yakalanan filo, Sinop limanına sığınmak durumunda kalmıştır. Durumu haber alan Rus filosu da Sinop açıklarında demirleyerek havanın yumuşamasını beklemiştir. Filo komutanı Patrona Osman Paşa, muhtelif nedenlerle limanda kalma kararı almıştır. Ancak bu sırada 180 deniz mili uzaklıktaki Sivastopol’den Rus filosuna takviye gelmiş ve 30 Kasım sabahı Rus hücumu başlamıştır. Sinop limanının 15 kulaç açığında hilal şeklinde dizilmiş olan Osmanlı filosunun karşısına, Ruslar da paralel bir yay çizerek limana girmiştir. Deniz harpleri tarihinde yelkenli ahşap gemilerin son kez, patlayıcı mermilerin ise ilk kez kullanıldığı bu tarihi savaşa Sinop ev sahipliği yapmıştır. Bu savaşta Osmanlı filosu kahramanca savaşmış ve Ruslara ciddi hasarlar vermiştir. Ancak 1.30 saatin sonunda üstünlük, büyük kalyonlarla takviye edilmiş olan Rus filosuna geçmiş ve bundan sonra ağır tahribat başlamıştır. Muharebe sonucu belli olmasına rağmen Rus komutanı Nahimov ateşkes emri vermemiştir. Ruslar;savaş dışı kaldığı belli olan gemilere bile merhametsizce humbara atmaya devam etmiş, atılan gülle ve yağlı paçavralar çok sayıda neferin şehit olmasına neden olmuştur. 11 gemilik Osmanlı filosunun savaş dışı kalmasının ardından Sinop şehri de bombalanmış, şehrin Müslüman mahallesinde yüzlerce ev yanmıştır. Kaynaklarda sayılar muhtelif olmakla birlikte maalesef 2000 askerimiz şehit olmuştur. Bu elim hadise, İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı Devleti’nin yanında savaşa girmesiyle sonuçlanmış, Ruslar tüm cephelerde yenilerek ağır bir antlaşma imzalamak zorunda bırakılmıştır. Ancak Sinop şehri hem bombardımanda büyük hasar almış hem de Paris antlaşmasında yer alan Karadeniz’de tersane bulundurulmayacağı hükmü neticesinde, Osmanlı Devleti’nin önemli bir tersanesi olan Sinop Tersanesi ehemmiyetini yitirmiştir. Bugün burada saygı ve rahmet ile andığımız Sinop deniz şehitleri anısına 1858 yılında Sultan Abdülmecid’in emriyle; Sinop’ta “Şüheda Çeşmesi” adıyla bir çeşme yaptırılmıştır. Çeşmenin kitabesinde; dini ve devleti uğruna deryada boğulup şehit olan, rahmet denizine karışıp kevser havuzundan su içen isimsiz şehitlerin ruhları şâd olsun yazmaktadır. Ben de bu vesileyle tüm şehitlerimizin aziz ruhlarını saygı, minnet ve rahmet ile yâd ediyorum. Ruhları şâd olsun.” dedi.Törene Sinop Valisi Erol Karaömeroğlu, Sinop Belediye Başkanı Barış Ayhan, İl Emniyet Müdürü Tarıkhan Çetiner, İl Jandarma Komutanı Ferhat Kuran ile kurum müdürleri, sivil toplum kuruluş temsilcileri ve vatandaşlar katıldı.Törenin ardından Sinop Üniversitesi ve deniz polisi tarafından şehitler anısına denizin altına çelenk bırakıldı.
