THHP'nin 2016 yılından bu yana düzenli olarak hazırladığı Türkiye’deki hava kalitesi ve hava kirliliğinin insan sağlığına etkilerini inceleyen Kara Rapor 2024, İstanbul’da düzenlenen basın toplantısıyla açıklandı.THHP'nin 2016 yılından bu yana düzenli olarak yayınladığı bu rapor, Türkiye'deki hava kalitesini ve hava kirliliğinin insan sağlığı üzerindeki etkilerini incelemektedir. Bu yılki raporda, fosil yakıtlara bağımlılığın hava kirliliği üzerindeki etkileri vurgulanırken, ilk kez meme kanseri ile hava kirliliği arasındaki ilişki de ortaya kondu. Türkiye nüfusunun yüzde 92’sinin Dünya Sağlık Örgütü standartlarına göre kirli hava soluduğu kaydedildi.2023 yılı için PM10 ortalamalarına bakıldığında, havası temiz olarak nitelenen tek il Sinop olarak belirlendi. Ancak, Sinop’taki üç istasyondan yalnızca ikisinde yeterli veri bulunması ve il merkezindeki istasyonun eksik veri nedeniyle hesaplamaya dahil edilmemesi, bu sonucun Sinop'u tam olarak temsil etmediğini gösteriyor. Yeterli veri bulunan istasyonlardan birinin kırsal arka plan istasyonu olması, PM10 ortalamasını daha da düşürmüştür.2022-2023 yıllarındaki PM10 düzeyleri iller bazında kıyaslandığında, bazı illerde önemli farklılıklar olduğu görüldü. Kimi illerde 2023 yılı PM10 kirliliğinin önemli oranda arttığı bir yıl olmuşken, bazı illerde de kirlilik düzeylerinde anlamlı azalmalar göze çarptı.. 2023 yılındaki en kirli iller deprem bölgesinde bulunan Malatya ve Kahramanmaraş olurken, 2023 yılında PM10 ortalaması en yüksek il olan Malatya'da bulunan tek istasyon il merkezindedir. Bu istasyondan 2023 yılının %92,1'inde PM10 verisi alınabilmiş, bu verilere göre Malatya'da yaşayanlar yıl boyu ulusal yönetmelikte belirlenmiş olan limit değerin 2,1 kati; DSÖ'nün kılavuz değerinin ise 5,7 katı PM10 kirliliğine maruz kaldığı, Malatya'daki 2023 yılı PM10 ortalaması 2022 yılı ortalaması ile kıyaslandığında, % 13,76'lık bir artış olduğu görüldü.Öte yandan, Hakkâri ve Iğdır'da, PM10 yıllık ortalamalarında sırasıyla % 22,5 ve %27'lik azalma dikkat çekti. Bu kirletici bir kaynaktan havaya salınan emisyonlarda bir azalmaya işaret ediyor ya da ölçüm istasyonlarının konumlarının değişmesi gibi izleme ile ilgili bir değişiklikten kaynaklandığı düşünülüyor.
Ajans Sinop
